องค์การอนามัยโลกประกาศ‘การข้ามเพศ’ ไม่ใช่ความผิดปกติอีกต่อไป
หนึ่งในสิ่งที่ทำให้โลกนี้น่าอยู่ขึ้นก็คือการยอมรับความแตกต่างของคนอื่นนี่แหละ และแล้วองค์การอนามัยโลกก็ประกาศให้ ‘การข้ามเพศ’ (Transgender) เป็นความบกพร่องทางจิตอีกต่อไป ใครที่ยังเหยียดเพศด้วยเหตุผลนี้กันอยู่ระวังจะเด๋อไม่รู้ด้วย
Reasons to Read
- สมาชิกองค์การอนามัยโลกได้ลงมติให้มีการแก้ไขบัญชีจำแนกทางสถิติระหว่างประเทศของโรคและปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวข้อง ครั้งที่ 11 หรือ ICD-11 และการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ก็ถือว่ามีความสำคัญเป็นอย่างมาก
- ใน ICD-11 นั้นไม่มีหมวดที่พูดถึงความผิดปกติของอัตลักษณ์ทางเพศ และการระบุว่าเป็นคนข้ามเพศก็ไม่ได้ถูกพิจารณาว่าเป็นความผิดปกติอีกต่อไป เช่นเดียวกับความปรารถนาที่จะเปลี่ยนแปลงร่างกายตัวเอง
- ปัจจุบันมี 194 ประเทศและรัฐสมาชิก ที่ได้ตกลงให้มีการแก้ไข ICD-11 โดยจะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 1 มกราคม 2565
องค์การอนามัยโลก (World Health Organization) หรือ WHO ไม่ถือว่า ‘การข้ามเพศ’ (Transgender) เป็นความบกพร่องทางจิตอีกต่อไป หลังจากเมื่อวันที่ 25 พฤษภาคมที่ผ่านมา สมาชิกของ WHO ได้ลงมติให้มีการแก้ไขบัญชีจำแนกทางสถิติระหว่างประเทศของโรคและปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวข้อง ครั้งที่ 11 (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) หรือ ICD-11 โดยกระบวนการแก้ไขปรับปรุงบัญชีดังกล่าวมีมานานกว่าทศวรรษแล้ว และการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ก็ถือว่ามีความสำคัญต่อคนข้ามเพศเป็นอย่างมาก
ความหมายของการข้ามเพศใน ICD-10 คืออะไร
ใน ICD-10 ระบุถึงความผิดปกติของอัตลักษณ์ทางเพศไว้หลายอย่าง เช่น โรคต้องการแปลงเพศ (Transsexualism) โรคชอบแต่งกายเป็นเพศตรงข้าม (Dual-role transvestis) ความผิดปกติของอัตลักษณ์ทางเพศในวัยเด็ก (Gender identity disorder of childhood) ฯลฯ
และจากความผิดปกติเหล่านี้ โรคต้องการแปลงเพศนับว่าเป็นโรคที่ผู้คนคุ้นเคยมากที่สุด โดย ICD-10 ระบุว่า “การแปลงเพศเป็นความปรารถนาที่จะมีชีวิตอยู่และได้รับการยอมรับในฐานะเพศตรงข้าม มักจะมาพร้อมกับความรู้สึกอึดอัดใจหรือรู้สึกว่าตัวเองไม่เหมาะสมกับเพศทางกายวิภาคของตน และต้องการที่จะผ่าตัดและรักษาด้วยฮอร์โมนเพื่อทำให้ร่างกายมีความสอดคล้องกับเพศที่ต้องการมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้” ซึ่งก็เท่ากับว่าการข้ามเพศนั้นเป็นอาการทางจิตประเภทหนึ่ง
ความหมายที่เปลี่ยนไปของการข้ามเพศใน ICD-11
ใน ICD-11 นั้นไม่มีหมวดที่พูดถึงความผิดปกติของอัตลักษณ์ทางเพศ และการระบุว่าเป็นคนข้ามเพศก็ไม่ได้ถูกพิจารณาว่าเป็นความผิดปกติอีกต่อไป เช่นเดียวกับความปรารถนาที่จะเปลี่ยนแปลงร่างกายตัวเอง แต่ใน ICD-11 จะอธิบายลักษณะการแสดงออกทางเพศที่ไม่ตรงกับบรรทัดฐานของสังคมว่าเป็นสภาวะสุขภาพทางเพศที่เรียกว่า ‘สภาวะความไม่สอดคล้องทางเพศ’ (Gender Incongruence) ซึ่งเป็นไปได้ 3 อย่างคือ สภาวะความไม่สอดคล้องทางเพศของวัยรุ่นหรือวัยผู้ใหญ่, สภาวะความไม่สอดคล้องทางเพศในวัยเด็ก และสภาวะความไม่สอดคล้องทางเพศที่ไม่ระบุชัดเจน
สำหรับสิ่งที่สามารถมองได้ว่าเป็นชื่อเรียกที่เปลี่ยนไปของโรคต้องการแปลงเพศใน ICD-10 ก็คือ สภาวะความไม่สอดคล้องทางเพศของวัยรุ่นหรือวัยผู้ใหญ่ ซึ่งถูกนิยามว่า “เป็นความไม่สอดคล้องกันอย่างชัดเจนระหว่างเพศที่แสดงออกและเพศที่ถูกกำหนด ซึ่งมักจะนำไปสู่ความต้องการการเปลี่ยนแปลงเพื่อการมีชีวิตอยู่และได้รับการยอมรับในฐานะเพศที่ตนแสดงออก ผ่านการรักษาด้วยฮอร์โมน การผ่าตัดหรือการบริการด้านสุขภาพอื่นๆ เพื่อให้ร่างกายเป็นไปในแนวทางเดียวกันได้มากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้”
คำจำกัดความของโรคต้องการแปลงเพศและความไม่สอดคล้องกันทางเพศของวัยรุ่นหรือวัยผู้ใหญ่ ฟังดูเผินๆ ก็ไม่ได้แตกต่างกันมาก แต่นั่นก็อาจจะไม่ได้สำคัญเท่ากับการที่การข้ามเพศจะไม่ถูกเรียกว่าเป็น ‘ความผิดปกติ’ อีกต่อไป
จากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก ปัจจุบันมี 194 ประเทศและรัฐสมาชิก ที่ได้ตกลงให้มีการแก้ไข ICD-11 โดยจะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 1 มกราคม 2565 การตัดสินใจยอมรับการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้เป็นข่าวที่น่าตื่นเต้นมากสำหรับคนข้ามเพศ เพราะการเปลี่ยนแปลงเหล่านี้สามารถลบมลทินที่ยัดเยียดความผิดปกติให้มาอย่างยาวนาน และจะส่งผลกระทบในเชิงบวกต่อการปฏิบัติต่อคนข้ามเพศทั่วโลก
