“แผ่นดินไหว” มีผลอะไรต่อเครื่องบินที่บินอยู่ไหม?
ถ้าพื้นดินด้านล่างกำลังไหวสั่น สร้างความเสียหายให้กับต้นไม้ อาคาร และผู้คนบนพื้นโลก แล้วคุณล่ะ? คิดว่าตัวเองจะได้รับผลกระทบอะไรไหมตอนอยู่บนเครื่องบิน
ลองนึกภาพตัวเองนั่งจิบชาแล้วมองเมฆสีขาวเคลื่อนผ่านหน้าต่างเครื่องบินไป แต่จะเป็นอย่างไรถ้าพื้นดินด้านล่างกำลังไหวสั่น สร้างความเสียหายให้กับต้นไม้ อาคาร และผู้คนบนพื้นโลก แล้วคุณล่ะ? คิดว่าตัวเองจะได้รับผลกระทบอะไรไหมตอนอยู่บนเครื่องบิน
คำตอบคือ…
เมื่อเกิดแผ่นดินไหวขึ้น สิ่งที่อาจจะมีผลกระทบต่อเครื่องบินที่บินอยู่บนท้องฟ้าได้ก็คือ ‘คลื่นไหวสะเทือน’ โดยการเกิดแผ่นดินไหนจะปล่อยคลื่นไหวสะเทือนออกมาด้วยในรูปแบบของคลื่นความดัน (Pressure Wave) และคลื่นเฉือน (Shear Wave) หรือเรียกย่อๆ ว่าคลื่น P และคลื่น S
เมื่อคลื่น P ถูกปล่อยออกจากเปลือกโลกก็จะเคลื่อนที่สู่ชั้นบรรยากาศในรูปของคลื่นเสียง ส่วนคลื่น S จะไม่สามารถเคลื่อนที่ผ่านของเหลวหรือก๊าซได้ เพราะฉะนั้น เราจะขอโฟกัสที่คลื่น P เท่านั้น
คลื่น P จะมีความถี่ต่ำกว่า 20 เฮิร์ตซ ซึ่งอยู่นอกเหนือจากการได้ยินของมนุษย์ นักวิทยาศาสตร์เรียกว่า คลื่นใต้เสียง (Infrasound)
นั่นหมายความว่าแม้ว่าคลื่น P ที่เกิดจากเหตุแผ่นดินไหวจะสามารถเดินทางผ่านชั้นบรรยากาศได้ แต่เราก็จะไม่ได้ยินมันอยู่ดี แต่จะได้ยินเสียงที่เกิดขึ้นตอนที่คลื่นเคลื่อนที่ผ่านของแข็ง เช่น สิ่งก่อสร้าง หรือสิ่งของต่างๆ
นอกจากนี้ เรายังไม่สามารถตรวจจับเสียงเหล่านี้ได้จากบนเครื่องบินที่กำลังบินอยู่และจะไม่รู้สึกถึงคลื่นใต้เสียงที่เพิ่งพูดถึงไป ซึ่งก็ต้องขอบคุณหลักการทางฟิสิกส์ที่เรียกว่า ‘การลดทอนคลื่น’
ด้วยหลักการที่ว่านี้ คลื่นจะค่อยๆ สูญเสียความรุนแรงเมื่อเคลื่อนที่ผ่านตัวกลางในอากาศ ซึ่งเป็นหลักการเดียวกันที่ทำให้เสียงเพลงจากลำโพงฟังดูเบากว่าเมื่อเราอยู่คนละห้อง และทำไมความเข้มของแสงอาทิตย์ลดลงเมื่อเดินทางผ่านชั้นบรรยากาศหรือมหาสมุทร
ดังนั้น แม้ว่าคลื่นไหวสะเทือนจะไต่ความสูงไปจนถึงระดับ 30,000 ฟุต (9,144 เมตร) ก็จะถูกลดทอนความรุนแรงลงจากการเดินทางผ่านหินและอากาศ จนไม่สามารถขัดขวางการบินได้
เพราะฉะนั้น ตอบได้ตรงนี้เลยว่าคุณจะไม่รู้สึกอะไรเมื่ออยู่บนเครื่องบินตอนแผ่นดินไหว เว้นเสียแต่ว่าสนามบินที่เป็นจุดหมายปลายทางของคุณจะได้รับผลกระทบจากเหตุแผ่นดินไหวจนทำให้เครื่องบินไม่สามารถลงจอดได้
