ภาวะสังคมปัจจุบันกับ ‘เยาวชนของชาติ’: การพัฒนาและการเข้าถึงโอกาสที่เท่าเทียม
หนึ่งสัปดาห์หลังวาระขึ้นปีใหม่ 2024 ปีมังกร ความเคลื่อนไหวในแวดวงต่างๆ ก็เริ่มทยอยเดินหน้า โลกขับเคลื่อนไปอย่างไม่หยุดยั้ง เศรษฐกิจ สังคม การเมือง ภัยพิบัติ และปัญหาที่ตกค้างมาจากปีก่อนๆ ก็ยังคงเพิ่มเติม หรือคงเหลือให้มาแก้ไขกันต่ออย่างต่อเนื่อง ในปีสามร้อยห้าสิบเก้าวันที่เหลืออยู่….
มีคนเจ็บ มีคนตาย และ ‘มีคนเกิด’ รวมถึง ‘คนที่เติบโต’ ….
เยาวชนของชาติ เยาวชนของโลก ได้ก้าวย่างเข้าสู่อีกขวบปีของวัย ค่อยๆ ดำเนินไปสู่สภาวะที่เข้าใกล้ความเป็นผู้ใหญ่ ถูกปั้นแต่ง หล่อหลอม และขึ้นรูปด้วยภาวะและโอกาสที่เข้ามาในด้านต่างๆ
มากบ้าง น้อยบ้าง แต่อย่างหนึ่งที่ไม่อาจปฏิเสธได้ คือ ‘การเข้าถึงโอกาส’ ขั้นพื้นฐานนั้น ยังคงเป็นปัญหาที่น่ากังขาอยู่ไม่น้อย…
มีความใส่ใจที่มากขึ้น… ใช่ แต่เท่าเทียมและทั่วถึงหรือไม่ … นั่นยังเป็นปริศนาที่รอคอยคำตอบอยู่
เยาวชนคนรุ่นใหม่ ที่จะกลายมาเป็นกำลังขับเคลื่อนโลก สร้างวัฒนธรรมที่แยกห่างออกจากคนรุ่นเก่าอย่างเด็ดขาด การสื่อสารที่ไม่ลงรอย ความเข้าใจที่ต้องมีมากขึ้นในการปฏิสัมพันธ์ การประสานรอยร้าวที่แตกต่างเหล่านี้ ยังเป็นสิ่งที่คนทุกรุ่นยังต้องใช้ความพยายามอย่างยิ่งในการทำให้ลุล่วงไป
ความเหลื่อมล้ำสัมผัสได้ตั้งแต่แรกเกิด การเข้าถึงสุขอนามัยที่ดี การมีโอกาสได้รับนมแม่ การได้อยู่กับครอบครัวที่อบอุ่นปลอดภัย การเติบโตโดยไม่ขาดไร้การศึกษา การได้เพิ่มพูนความรู้เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตให้ก้าวไปอีกขั้น เหล่านี้ มีช่องว่างความต่างที่มากมาย และดูเหมือนจะยิ่งมากขึ้นตามเวลาที่ผ่านไป
เด็กเกิดน้อยลง เด็กขาดสุขภาวะที่ดี เยาวชนตกหล่นจากระบบการศึกษา สภาวะสังคมที่อันตรายมากขึ้น รวดเร็วโรมรันโหมกระหน่ำมากขึ้น ไปจนถึงสภาพเศรษฐกิจที่บีบคั้น ทำให้โอกาสที่จะยกระดับคุณภาพชีวิต อาจจะดูห่างไกล และไม่จบใน ‘คนหนึ่งรุ่น’
ทั้งหมด อาจจะดูเหมือนเป็นหน้าที่ของกระทรวงที่เกี่ยวข้องกับทรัพยากรและความมั่นคงของมนุษย์ อันเป็น Job Description โดยตรงตามเป้าหมายที่วางไว้
แต่ถ้าหากลองถอยตัวเองออกมาให้ไกลเพื่อดูภาพกว้าง จะพบว่า ทุกสิ่งในการลดความเหลื่อมล้ำและช่องว่างที่แตกต่างในการเข้าถึงโอกาสนั้น เป็นเรื่องที่เกี่ยวพันกับ ‘ทุกภาคส่วน’ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
เศรษฐกิจที่ดีช่วยให้ครอบครัวสามารถรองรับปัจจัยสี่และยกระดับคุณภาพชีวิตได้ สังคมที่มีสวัสดิการจะช่วยเป็นเบาะพิงหลังให้หายคลายกังวลสำหรับผู้สูงวัย การลงทุนในด้านการพัฒนาการศึกษาและบุคลากรครู ช่วยให้การเรียนการสอนมีประสิทธิภาพ การพัฒนาและการเข้าถึงระบบสารสนเทศ ช่วยเปิดโลกของเยาวชนให้เท่าทันกับสากล
เหล่านี้ ต่างมีค่าใช้จ่าย และอาจจะไม่ได้เห็นผลลัพธ์ในแบบฉบับ ‘ทันที’ ในระยะเวลาอันสั้น แต่เป็นการลงทุนระยะยาว ที่ต้องมองให้กว้าง มองให้ไกล จึงจะเห็นดอกผล
ปีนี้ ปี 2024 เริ่มต้นมาได้เจ็ดวัน กับการออกสตาร์ทของหลายสิ่งหลายอย่าง แต่การเข้าถึงโอกาสของเยาวชน น่าจะเป็นสิ่งที่ภาครัฐ ภาคเอกชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ควรหันมาใส่ใจอย่างจริงจัง เพราะทุกเวลาที่ผ่านไปนั้นมีค่า คนเก่าแก่มีแต่ทยอยล้มหายตายจาก และการลงทุนในคนรุ่นใหม่ จะช่วยรับประกันว่า การดำเนินไปของทุกสิ่ง จะยังคงต่อเนื่อง ไม่สะดุดติดชะงัก
จะมองในแง่กำไรดอกผลก็ได้ จะมองในแง่มนุษยธรรมก็ได้ แต่คำว่า ‘เยาวชนในวันนี้ คือผู้ใหญ่ในวันหน้า’ ก็เป็นสิ่งที่ถูกพิสูจน์ด้วยความจริง ซ้ำแล้วซ้ำเล่า มาโดยตลอด
และผู้ใหญ่ในวันหน้า คือสิ่งที่จะกำหนดทิศทางของสังคม เศรษฐกิจ และประเทศ เมื่อเวลานั้นมาถึงอีกด้วย ….