ความพลวัต …ก้าวไปอย่างเท่าทัน และจัดการอย่างมีความสุข
เรื่อง: ดร. วิชยุตม์ ทัพวงษ์
หากมองย้อนกลับไปตลอดระยะเวลาสิบปีที่ผ่านมา เราต่างคุ้นเคยกับตัวย่อสี่ตัวนี้ คือ V U C Aซึ่งมาจาก Volatility ความผันผวน , Uncertainty ความไม่แน่นอน , Complexity ความซับซ้อน และ Ambiugity ความคลุมเครือ ซึ่งมีการยืนยันชัดเจนว่ามาจากโรงเรียนทหารในสหรัฐอเมริการ U.S. Army War College ที่เขาใช้กันตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 90 หรือประมาณปลายสงครามเย็น
ที่ผ่านมาการนำคำย่อนี้มาใช้นอกรั้ว U.S. Army War Collegeนั้น ทั้งจากอดีตจนถึงปัจจุบันในทุกวงการไม่ว่าภาครัฐหรือภาคเอกชน จุดประสงค์ก็เพื่อปรับตัวให้เท่าทันและสอดคล้องกับการขับเคลื่อนของโลกปัจจุบันโดยแท้จริงนั่นเอง
และหากย้อนกลับมามองที่บริบทของโลกเรานั้นจะพบว่า มีการขับเคลื่อนตลอดเวลา หรือที่เรียกว่า พลวัตของโลกนั่นเอง ซึ่งการขับเคลื่อนอย่างไม่หยุดนิ่งนี้เอง นำไปสู่ความเปลี่ยนแปลงทางด้านสังคม การเมือง เศรษฐกิจ การปกครอง รวมถึงด้านสุขภาพด้วยเช่นกัน
ยกตัวอย่างง่าย ๆ และเห็นได้ชัดเจน คือ พลวัตทางเทคโนโลยีดิจิตอล ทำไมผมถึงยกเรื่องนี้ขึ้นมา ก็เพราะว่าเทคโนโลยีเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตของมนุษย์โลกไปแล้วนะซิครับ เห็นชัดสุด ณ ช่วงปีนี้ คือ การไม่ใช้เงินสดในชีวิตประจำวัน การค้าขายที่เติบโตขึ้นเรื่อย ๆ ไม่ได้อยู่ในตลาดหรือห้างสรรพสินค้าอีกต่อไป แต่อยู่บนโลกออนไลน์ การซื้อ-ขายสินค้า ก็สามารถทำได้ด้วยการผ่านโทรศัพท์มือถือเพียงเครื่องเดียว และนี่ยังไม่รวมถึงแนวโน้มการลงทุนในตราสารดิจิตอลที่เพิ่มมาเป็นอีกหนึ่งทางเลือก ซึ่งกำลังได้รับความสนใจอย่างมาก
ผมเชื่อว่าตัวอย่างนี้พวกคุณเห็นภาพชัดเจน !!!
และเมื่อทั้งคุณและผมรู้ว่าชีวิตต้องดำเนินไปตามการขับเคลื่อนในทุก ๆ ด้าน การยอมรับและพร้อมต่อการเปลี่ยนแปลงจึงเป็นสิ่งสำคัญ ถ้ารู้เท่าทันความสุขก็จะตามมา ความกดดันก็จะหายไป ผมเชื่อว่านี่คือกฎอันเป็น นิรันดร์ที่เกิดขึ้นตลอดเวลาครับ
ที่จริงความเข้าใจและปรับตัวเป็นเรื่องที่ไม่ง่าย ไม่ยาก ขึ้นอยู่กับ ประสบการณ์ และการยอมรับ คุ้นไหมครับ อย่าเพิ่งคิดว่าผมมาร้องเพลงให้ฟังนะครับ “อยู่ที่เรียนรู้ อยู่ที่ยอมรับมัน” เพราะโดยลักษณะทางจิตวิทยา ประสบการณ์ครั้งแรกจะยิ่งใหญ่เสมอ ครั้งที่สองจะรู้สึกน้อยกว่าครั้งแรก และเมื่อนำประสบการณ์แต่ละครั้งมาวิเคราะห์อย่างละเอียด ก็จะเกิดการเรียนรู้ เกิดคู่มือง่าย ๆ ของชีวิต ในการรับมือและก้าวต่อไป
ภายใต้พลวัตของสังคมและชีวิตที่มีการขับเคลื่อนอย่างต่อเนื่อง สิ่งหนึ่งที่ควรฝึกให้เป็นนิสัยสู่ความสุข นั่นคือ การรู้เท่าทัน และ สิ่งที่สำคัญกว่า การรู้ให้เท่าทัน คือ นำความรู้ที่ได้นั้น มาเข้าสู่กระบวนการ “ตัดสินใจ ที่จะอยู่อย่างไร“
ไม่ง่ายเลยนะครับ ที่จะตัดสินใจอะไรในยุคข้อมูลข่าวสารพรั่งพรูเช่นนี้ ส่วนตัวผมเลือกใช้แนวทางง่ายๆ สำหรับการตัดสินใจในยุคที่โลกขับเคลื่อนอย่างไม่หยุดนิ่ง คือ เมื่อได้ยินเรื่องอะไรใหม่ ๆ ที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน สิ่งแรกที่ผมทำ คือ ฟังและไม่ด่วนตัดสินใจ ผมจะอดทน “รอ” เพื่อจะหาข้อมูลเพิ่มเติมก่อนการตัดสินใจ เช่น หาข่าวเดียวกัน จากแหล่งข่าวอื่น ภาษาอื่น ประเทศอื่นเพิ่มเติม เพื่อดูว่าแนวโน้มของเรื่องนั้น ว่ามีเค้าโครงเป็นมาอย่างไร และที่สำคัญ “จำเป็น” หรือเปล่า ซึ่งคำตอบของความจำเป็นอยู่ที่ว่า “คุ้มค่า” หรือไม่ หาจังหวะก้าวเดินของตัวเอง เปิดใจ เรียนรู้ สนุกที่จะก้าวไปข้างหน้า ความสุขก็จะตามมา