‘ร้อนนี้ระวังให้ดี กับ 5 โรคที่มากับอากาศร้อน’
และแล้ว ประเทศไทยก็ย่างเข้าสู่เดือนเมษายน ที่อุณหภูมิความร้อน ทำท่าจะร้อนแรงมากยิ่งกว่าทุกปีที่ผ่านมา เพราะทะยานขึ้นไปสูงกว่า 40 องศาเซลเซียสในหลายพื้นที่
แน่นอนว่า เมื่อสภาพอากาศร้อนแปรปรวนเช่นนี้ โรคภัยไข้เจ็บก็ย่อมถามหา GM Live และ นายแพทย์พงศ์ภากร ศรธนะรัตน์ แพทย์ด้านเวชศาสตร์ชะลอวัย สวนสุขภาพอรุณสหคลินิก จึงขอเชิญคุณให้มาเฝ้าระวัง ‘5 โรคที่มาพร้อมกับอากาศร้อน’ เพื่อให้สามารถป้องกันและดูแลตัวเอง ไม่ล้มหมอนนอนเสื่อในสภาวะอากาศเช่นนี้ไปเสียก่อน
//โรคอาหารเป็นพิษ//
เมื่อสภาพอากาศร้อนจัด ทำให้เชื้อแบคทีเรียที่ปนเปื้อนในอาหาร สามารถเจริญเติบโตได้อย่างง่ายดาย ทำให้อาหารบูดเน่าเสีย พบได้มากในอาหารที่ปรุงอย่างสุกๆ ดิบๆ และอาหารทะเลที่ต้องวางพักในสภาพอากาศปกติ
อาการที่พบเห็นส่วนมาก มักจะเป็นอาการท้องเสีย อาเจียน ปวดท้อง หลังจากรับประทานอาหารปนเปื้อนในระยะ 24 ชั่วโมง ในกรณีที่มีอาการมาก จะมีอาการปากแห้ง คอแห้ง ปัสสาวะสีเข้ม หน้ามืดคล้ายจะเป็นลมเวลาลุกนั่งเปลี่ยนท่า และอาจทำให้หมดสติได้
วิธีการป้องกันสามารถทำได้ง่ายๆ ด้วยการรับประทานอาหารปรุงสุกใหม่ๆ และอาหารที่ผ่านกระบวนการเก็บรักษาที่เหมาะสม รวมถึงการล้างมืดให้สะอาดก่อนรับประทานอาหารด้วย
//อหิวาตกโรค//
เป็นอีกขั้นที่ต่อเนื่องจากอาหารเป็นพิษ เมื่อแบคทีเรีย Vibrio Cholerae ที่ปนเปื้อนในน้ำ อาหาร เกิดการปนเปื้อนในชุมชน พบมากในชุมชมแออัดที่สุขอนามัยไม่ดี และเป็นโรคที่สามารถระบาดได้อย่างรวดเร็วในระยะเวลาอันสั้น
อาการที่พบเห็นเบื้องต้นคือท้องเสีย ถ่ายเหลว อุจจาระขาวขุ่นเหมือนน้ำซาวข้าว บวกกับอาการคลื่นไส้อาเจียน หลังรับประทานน้ำและอาหารที่ปนเปื้อนในระยะเวลาไม่เกิน 5 วัน ในรายที่มีอาการรุนแรง จะมีอาการขาดน้ำจากการถ่ายติดต่อกัน ขาดเกลือแร่อย่างรวดเร็ว ถ้าไม่รีบรักษา อาจจะทำให้เกิดอาการช็อค และเสียชีวิตได้
วิธีการป้องกันเบื้องต้นสามารถทำได้ ด้วยการดื่มน้ำสะอาดที่ผ่านการกรอง ทานอาหารปรุงสุกใหม่และเก็บรักษาอย่างดี ล้างมือให้สะอาดก่อนรับประทานอาหาร รวมทั้งรักษาสุขอนามัยของห้องน้ำและห้องครัวให้สะอาดอยู่เสมอ
//โรคบิด//
เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Shigella (บิดไม่มีตัว) ในอุจจาระ พบมากในประเทศที่สุขอนามัยไม่ดี หรือเกิดจากปรสิตเซลล์เดียวที่มีชื่อว่า Entamoeba Histolytica (บิดมีตัว) ที่มักพบมากในประเทศเขตร้อน
อาการเบื้องต้น จะถ่ายเหลวเป็นมูกเลือด ปวดบิดที่ท้อง มีไข้ หลังรับประทานอาหารและน้ำที่มีการปนเปื้อนในระยะเวลา 1-3 วัน โดยผู้ที่มีเชื้อบิดมีตัว จะมีอาการที่รุนแรงกว่า ในรายที่มีอาการรุนแรง จะคล้ายอหิวาตกโรค ถ่ายต่อเนื่อง สูญเสียน้ำและเกลือแร่ และอาจทำให้ช็อคเสียชีวิตได้
การป้องกันเบื้องต้น ในกรณีที่ติดเชื้อแล้ว ให้ทานเกลือแร่เพื่อชดเชยส่วนที่เสียไป และใช้ยาฆ่าเชื้อเพื่อกำจัดที่ต้นเหตุ และควรรักษาสุขอนามัยให้สะอาด ล้างมือสม่ำเสมอ รับประทานอาหารปรุงสุก ดื่มน้ำสะอาด ล้างผักผลไม้ก่อนทาน และเฝ้าระวังเด็กเล็กไม่ให้เล่นในบริเวณสกปรก เป็นต้น
//โรคผิวหนัง//
เป็นโรคที่เกิดจากการที่ผิวหนังต้องรังสีอัลตร้าไวโอเลต ฝุ่นควัน ผสมกับเหงื่อ และก่อให้เกิดอาการต่างๆ ที่ตามมา เช่น ผดผื่นจากการอุดตันของท่อเหงื่อ ผิวไหม้จากการอยู่กลางแดดร้อนจัด และฝ้ากระ ที่เกิดจากเซลล์และฮอร์โมนผิวเมื่อโดนแสงแดดจัด
วิธีป้องกันสามารถทำได้ ด้วยการทาครีมกันแดด SPF30 ขึ้นไป ทาซ้ำทุกสองชั่วโมงเมื่ออยู่กลางแจ้ง สวมเสื้อผ้ามิดชิดและกางร่มถ้าสามารถทำได้ รวมถึงสวมเสื้อผ้าโปร่งบางสบายเพื่อลดเหงื่อ อาบน้ำทำความสะอาดผิวหนังเช้าเย็นหลังการออกกำลังกาย และที่สำคัญที่สุดคือ หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแดดจัดเป็นเวลานาน
//โรคลมแดด//
เป็นโรคที่คนเป็นกันมากที่สุดโรคหนึ่งในช่วงหน้าร้อน สาเหตุเกิดจากความล้มเหลวในการรักษาอุณหภูมิของร่างกายให้คงที่ ส่งผลให้อุณหภูมิร่างกายสูงกว่าปกติ ทำให้เกิดอาการต่างๆ และอาจรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิตได้
ทั้งนี้ โรคลมแดดสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนที่อยู่กลางแจ้งเป็นเวลานานๆ แต่กลุ่มที่มีปัจจัยเสี่ยงมากกว่า จะเป็นผู้ที่มีอายุมากหรือน้อยเกินไป ผู้ที่มีน้ำหนักตัวมาก ผู้ที่พักผ่อนไม่เพียงพอ และผู้ที่ดื่มสุราและแอลกอฮอล์ในยามกลางวัน
ลักษณะอาการที่สังเกตได้ คือร่างกายมีอุณหภูมิสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส มีอาการสับสน กระวนกระวาย เพ้อ ชัก และหมดสติ ร่วมกับสภาวะหัวใจเต้นเร็ว อัตราการหายใจเพิ่มขึ้น ผู้ป่วยบางรายอาจปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน และถ้าไม่รีบปฐมพยาบาล อาจช็อคหมดสติ และเสียชีวิตได้
วิธีป้องกันเบื้องต้น ให้ดื่มน้ำมากๆ สวมเสื้อผ้าโปร่งเบาอากาศถ่ายเท หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานาน พักผ่อนให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ในเวลาอากาศร้อนจัด