Reasons to Read
- แมลงสาบพัฒนาความต้านทานยาฆ่าแมลงขึ้นหลายระดับในคราวเดียว ซึ่งจะทำให้การใช้สารเคมีเพียงอย่างเดียวแทบไม่มีผลต่อการควบคุมแมลงศัตรูพืชเหล่านี้เลย
- แมลงสาบรุ่นลูกไม่เพียงแต่จะสามารถต้านทานสารกำจัดแมลงศัตรูพืชที่รุ่นพ่อแม่เจอได้เท่านั้น แต่ยังแสดงให้เห็นสัญญาณของการดื้อต่อยาฆ่าแมลงชนิดอื่นด้วย
เมื่อเร็วๆ นี้ นักวิจัยค้นพบว่าแมลงสาบเยอรมัน (Blattella Germanica) กำลังพัฒนาความต้านทานต่อสารกำจัดแมลงศัตรูพืชหลายชนิดอย่างรวดเร็ว ซึ่งหมายความว่าพิษของยาฆ่าแมลงที่แมลงสาบรุ่นพ่อรุ่นแม่เจอนั้น จะไม่มีผลต่อแมลงสาบรุ่นลูกอีกต่อไป
ไมเคิล สคาร์ฟ (Michael Scharf) ผู้ร่วมเขียนรายงานผลการศึกษาศาสตราจารย์ประจำภาควิชากีฏวิทยา มหาวิทยาลัยเพอร์ดู ในรัฐอินดีแอนา กล่าวว่า “เราไม่รู้มาก่อนเลยว่าเรื่องนี้จะเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วขนาดนี้ แมลงสาบพัฒนาความต้านทานยาฆ่าแมลงขึ้นหลายระดับในคราวเดียว ซึ่งจะทำให้การใช้สารเคมีเพียงอย่างเดียวแทบไม่มีผลต่อการควบคุมแมลงศัตรูพืชเหล่านี้เลย”
ในการศึกษาครั้งนี้ นักวิจัยได้ทำการทดสอบผลกระทบของยาฆ่าแมลงสามสูตรกับแมลงสาบในอพาร์ตเมนต์หลายแห่งในรัฐอิลลินอยส์และรัฐอินดีแอนา ใช้เวลาในการทดสอบนานกว่าหกเดือน โดยแบ่งแมลงสาบออกเป็นสามกลุ่ม กลุ่มแรกจะถูกทดสอบด้วยยาฆ่าแมลงชนิดเดียว กลุ่มที่สองจะได้รับยาฆ่าแมลงสองชนิดในระดับที่แตกต่างกัน และกลุ่มที่สามจะถูกทดสอบโดยการให้ยาฆ่าแมลงทั้งสามชนิดแบบหมุนเวียน
ผลการศึกษาพบว่า ในกรณีส่วนใหญ่จำนวนประชากรของแมลงสาบยังคงมีเสถียรภาพหรือเพิ่มขึ้น และการทดสอบด้วยการให้สารกำจัดแมลงศัตรูพืชแบบหมุนเวียนพบว่า ส่วนใหญ่ไม่ได้ผลในการลดจำนวนแมลงสาบ เนื่องจากเกิดการดื้อยาข้ามชนิด (Cross-resistance)
นอกจากนี้ นักวิทยาศาสตร์ยังได้ทำการติดตามความต้านทานของแมลงสาบต่อยาฆ่าแมลงในหลายชั่วอายุ ด้วยการดักจับแมลงสาบตัวเป็นๆ แล้วนำกลับไปศึกษาที่ห้องแล็บ ผลปรากฎว่า แมลงสาบรุ่นลูกไม่เพียงแต่จะสามารถต้านทานสารกำจัดแมลงศัตรูพืชที่รุ่นพ่อแม่เจอได้เท่านั้น แต่ยังแสดงให้เห็นสัญญาณของการดื้อต่อยาฆ่าแมลงชนิดอื่นด้วย
การทดลองเพียงอย่างเดียวที่ได้ผลดีก็คือ การใช้ยาฆ่าแมลงชนิดเดียว โดยประสบความสำเร็จอย่างสูงในการลดจำนวนประชากรของแมลงสาบและแทบไม่พบการต้านทานสารพิษ
สำหรับแมลงสาบเยอรมันเป็นสายพันธุ์ที่ขยายพันธุ์อย่างรวดเร็ว อาศัยอยู่ทั่วทุกมุมโลกเคียงข้างมนุษย์ เป็นตัวแพร่เชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดโรคท้องร่วง และยังเป็นต้นตอของสารก่อภูมิแพ้ที่ทำให้เกิดโรคหอบหืดได้
สคาร์ฟแนะนำว่าการกำจัดแมลงสาบอาจจะต้องใช้กลยุทธ์ที่ซับซ้อนกว่าการใช้สารเคมีเพียงอย่างเดียว เช่น การรักษาสุขอนามัยที่ดี การใช้กับดัก หรือแม้แต่การใช้เครื่องดูดฝุ่นดูดมันออกไปให้พ้นจากบ้านเรือนก็น่าจะมีประสิทธิภาพมากกว่าการใช้ยาฆ่าแมลงเพียงอย่างเดียว
“วิธีการเหล่านี้ บางวิธีมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าการใช้ยาฆ่าแมลง แต่หากยาฆ่าแมลงเหล่านั้นไม่สามารถควบคุมจำนวนหรือกำจัดแมลงสาบได้ก็หมายความว่าคุณกำลังทิ้งเงินไปเฉยๆ” สคาร์ฟกล่าวทิ้งท้าย
